بررسی اثرات آللوپاتی دو گونه artemisia dracunculus l. و artemisia annua روی گیاهان زراعی گندم و کلزا

گیاهان گندم (triticum aestivum l.) و کلزا brassica napus l.)) اهمیت زیادی در صنایع غذایی دارند. این گیاهان در مزارع تحت تاثیر علف های ناخواسته ای که دارای ترکیبات دگرآسیب (allelopathy) می باشند قرار می گیرند و تولیدات آنها کاهش می یابد. شناسایی علف های هرز با خاصیت دگرآسیبی و میزان تاثیر آن بر جوانه زنی و رشد اولیه محصول در هر منطقه اهمیت ویژه ای دارد. آزمایشی به منظور بررسی اثرات دگرآسیبی دو گونه artemisia (آرتمیزیا)، آرتمیزیا آنوا (a.annua) در دو مرحله رویشی و زایشی و آرتمیزیا دراکونکولوس (a.dracunculus) در مرحله رویشی بر گیاهان زراعی گندم (triticum aestivum l.) و کلزا (brassica napus l.) طراحی شد و از مرحله رویشی گیاهان فوق، عصاره های آبی با غلظت های مختلف تهیه گردید و جهت بررسی بر گیاهان گندم و کلزا استفاده شد. عصاره ها به دو گروه تقسیم شدند: گروه اول اتوکلاو شدند (a) و دومی اتوکلاو نشدند (n). عصاره های مختلف با غلظت های مختلف از هر گروه تهیه شد و از آب مقطر برای شاهد استفاده شد. نتایج نشان داد عصاره های آبی هر دو گروه مراحل جوانه زنی و سرعت جوانه زنی را بطور معنی دار کاهش دادند (p≤0.05). عصاره آبی هر دو گونه در هر دو حالت a و n نشان دادند دارای اثرات بازدارندگی بر مرحله رویشی از قبیل میانگین طول اندام هوایی، طول ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی و نیز وزن تر و خشک ریشه گندم وکلزا دارند. نتایج نشان داد بعضی از پارامتر ها رشد کاهش داشتند ولی معنی دار نبود ولی در بعضی از غلظت ها دانه رستها ی تیمار شده در سطح معنی دار اختلاف نشان دادند. میزان پرولین و mda اندام هوایی و ریشه گندم با افزایش غلظت عصاره آبی دو گونه آرتمیزیا در دو حالت a و n به طور کلی افزایش داشتتند ولی در کلزا بر عکس بود. میزان پروتئین گندم وکلزا با افزایش غلظت عصاره ها کاهش یافت. نتایج نشان داد تغییرات در فعالیت آنزیم پراکسیداز در دانه رستهای تیمار شده با عصاره آبی ترخون قابل توجه نبود. نتایج کلی حاصل ازاین تحقیقات نشان داد عصاره های آبی حاصل از دو گونه آرتیمیزیا جوانه زنی گندم و کلزا را بازدارندگی کردندولی در مرحله دانه رست نتایج متفاوتی را به نمایش گذاشتند و مکانیسم های مختلفی از قبیل بیوسنتز پرولین یا آنزیم پراکسیداز را برای بقای خود استفاده کردند. ولی وقتی کمبود و فقدان این مکانیسمها را داشتند که قادر به کنترل اثرات آللوپاتی نبودند در این صورت علائم آسیب ظاهر شدند. همچنین عصاره آبی اثرات مختلف روی ویژگیهای مورفولوژی و فیزیولوزی داشت که بستگی به مرحله نموی و نوع ارگان دارد.